Pytania testowe: rodzaje oraz wpływ na uzyskiwane wyniki

Jeśli chcesz wyróżniać się w swojej pracy i osiągać lepsze wyniki, wystarczy, że nauczysz się zadawać odpowiednie pytania, dzięki którym uzyskasz przydatne, szczegółowe informacje. Na większości stanowisk, szczególnie w pracy trenera biznesowego, w obsłudze klienta, HR, zarządzaniu zespołem i nie tylko umiejętność zadawania właściwych pytań jest kluczowa.

Zanim zaczniesz zadawać pytania

Zanim przejdziemy do „jak”, ważne jest, abyśmy porozmawiali o „dlaczego”. Nie powinno się bowiem skupiać od razu na aspektach technicznych, takich jak wybór między pytaniami jedno- i wielokrotnego wyboru. Najlepiej zacznij od zastanowienia się, jaki jest Twój cel, co dokładnie chcesz osiągnąć. Dzięki temu podniesiesz jakość swoich testów i uzyskasz bardziej trafne wyniki.

Aby otrzymać od rozwiązujących testy dokładnie te informacje, których potrzebujesz, skorzystaj z niezawodnej procedury ich przeprowadzania. Upewnij się, że postępujesz zgodnie z naszą listą kontrolną, niezależnie od tego, jaki masz pomysł, by tworzyć lepsze pytania.

Pamiętaj o tym, że możesz skorzystać z pomocy nowoczesnych technologii, które usprawniają pracę, a często mogą nawet wyręczyć Cię w niej.

Pytania zamknięte

Ten rodzaj dzieli się na dwa główne typy: jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Oba wyglądają podobnie. Składają się z pytania oraz listy gotowych możliwych odpowiedzi wybranych przez oceniającego lub organizatorów testu.

Pytania zamknięte są świetnym narzędziem do mierzenia wiedzy i umiejętności, ponieważ dostarczają organizatorom testów obiektywnych informacji ilościowych. Z drugiej strony jednak, ułatwiają one ściąganie i pozwalają rozwiązującym na zgadywanie odpowiedzi, co wpływa negatywnie na miarodajność wyników.

Pytania otwarte

Chociaż w pytaniach otwartych autor może sugerować rozwiązującym, co powinni zawrzeć w odpowiedziach, to ostatecznie to oni wybierają, co uznają za najważniejsze. Dzięki temu pytania otwarte są znacznie trudniejsze, ale w zamian dają lepszy wgląd w kompetencje respondentów.

Jakie są różnice między pytaniami otwartymi a zamkniętymi?

Przede wszystkim, różnią się poziomem trudności oraz rodzajem danych, które dostarczają organizatorom testu.

• Pytania zamknięte dają obiektywne wyniki, które można łatwo zmierzyć, określić ilościowo, przeanalizować i przedstawić w formie różnych wykresów i diagramów.

• Pytania otwarte dostarczają bardziej osobistych, dokładnych i wnikliwych informacji, ale mogą być subiektywne i trudne do zmierzenia.

Czym są pytania wyboru?

Pytania wyboru to najczęstsza metoda sprawdzania zdolności zapamiętywania faktów, poziomu zrozumienia oraz umiejętności użycia zdobytej wiedzy w praktyce.

Pytania wielokrotnego wyboru występują w różnych formach:

• Pytania „Tak/nie” lub „Prawda/fałsz” wymagają od respondentów wybrania jednej z (najczęściej) dwóch dostępnych opcji. Mogą one być czasem bardziej złożone i zawierać trzecią alternatywę, np. „być może”. Nie sprawdzają się w mierzeniu danych ilościowych, głębokich spostrzeżeń i opinii respondentów.
  
  Uzyskać w ten sposób można jedynie powierzchowne wyniki, dlatego ta metoda nadaje się do takich zastosowań, jak ankiety satysfakcji klienta lub proste quizy o niskiej stawce. Należy również pamiętać, że respondenci mogą oszukiwać, wyszukując Twoje prawdziwe lub fałszywe pytania z odpowiedziami, jeśli znają je przed testem.
  
  

• Pytania jednokrotnego wyboru oferują więcej alternatyw niż te opisane powyżej. To są te „właściwe” pytania testowe, które większość z nas pamięta ze szkoły, rekrutacji do pracy, szkoleń czy okresowych ewaluacji pracowników w firmie.
  
  Pojedynczy wybór oznacza, że respondenci wybierają tylko jedną odpowiedź spośród podanych przez organizatorów. Liczba alternatyw może wynosić od 2-3 do nawet kilkunastu lub więcej. Jednak najlepiej działają te z 4-6 opcjami odpowiedzi.
  
  

• Pytania wielokrotnego wyboru są w swojej formie podobne do pytań jednokrotnego wyboru, ale trudniejsze. Wymagają one, by osoby badane zdecydowały nie tylko, która alternatywa jest poprawna, ale też, czy istnieje więcej niż jedna prawidłowa odpowiedź.
  
  Ten rodzaj pytań wyboru jest trudniejszy, może wprowadzać respondentów w błąd i zniekształcać uzyskane wyniki. Pytań wielokrotnego wyboru należy używać tylko w przypadku dojrzałych rozwiązujących o wystarczających zdolnościach logicznego myślenia.

Zalety pytań wielokrotnego wyboru:

• Odpowiadanie na nie zajmuje niewiele czasu, zarówno w wersji papierowej, jak i online. Dzięki temu test może składać się z większej liczby pytań, a przez to weryfikować wiedzę i umiejętności z różnych dziedzin.

• Ich analiza jest łatwa, nawet bez użycia platform do testowania online. Jeśli zaś rekruter, nauczyciel lub trener korzysta z takiej platformy, ma do dyspozycji automatyczną ocenę wszystkich pytań w ciągu kilku sekund.

• W ankietach online pytania wielokrotnego wyboru mają znaczną przewagę nad pytaniami otwartymi, ponieważ lepiej angażują respondentów.

• Platformy do oceniania online mogą z łatwością tworzyć losowe zestawy testów z pytaniami wyboru. Utrudnia to ściąganie, ponieważ każdy rozwiązujący może otrzymać unikalny zestaw pytań.

Pytania wielokrotnego wyboru mają też następujące wady:

• Wystarczy, że rozwiązujący rozpoznają poprawną odpowiedź wśród wszystkich dostępnych, nie muszą jej znać.

• Tworzenie pytań wielokrotnego wyboru zajmuje więcej czasu niż w przypadku pytań otwartych.

• Wyniki są ilościowe, a nie jakościowe, a obserwacje przez to bardziej powierzchowne niż w przypadku krótkich pytań otwartych, a szczególnie opisowych.

• Wybieranie na chybił trafił i ściąganie mogą negatywnie wpływać na wiarygodność wyników.

Pytania wielokrotnego wyboru na platformach do testowania online

Wielką zaletą pytań wielokrotnego wyboru jest to, że organizatorzy testów mogą używać ich na internetowych platformach do testowania, które automatyzują ocenianie odpowiedzi. Ta funkcja znacznie oszczędza czas i zapewnia obiektywne wyniki.

Kolejną korzyścią ze stosowania tego rodzaju programów jest możliwość tworzenia i organizowania testów zarówno online, jak i w środowisku hybrydowym. Ta opcja okazała się niezbędna dla edukacji i biznesu w okresie lockdownu, kiedy większość egzaminów szkolnych i uniwersyteckich, a także procesów rekrutacyjnych, szkoleń zawodowych itp. przeniosła się do przestrzeni wirtualnej.

Czym są krótkie pytania otwarte?

Pytania otwarte pozwalają rozwiązującym podawać własne odpowiedzi, nie ograniczają ich gotowymi, tak jak robią to pytania wyboru. Doskonale nadają się przez to do weryfikacji pamięciowej znajomości faktów, nazwisk, dat, itp.

Pytania otwarte są powszechnie używane w obsłudze klienta i sprzedaży, gdzie budują pozytywne relacje z klientami i angażują ich w dialog. Dają znacznie lepsze wyniki niż pytania wielokrotnego wyboru, a odpowiedź na nie zajmuje mniej czasu niż w przypadku pytań opisowych.

Są również doskonałymi narzędziami do uwzględnienia w ankiecie satysfakcji klienta. Pytania otwarte zapewniają krótką odpowiedź, która zajmuje niewiele czasu i może być bramą do dalszej rozmowy. To jest główna różnica między pytaniami zamkniętymi i otwartymi.

Zalety krótkich, otwartych pytań są następujące:

• Łatwo je tworzyć i na nie odpowiadać, co jest wygodą zarówno dla autorów testów, jak i rozwiązujących.

• Rozwiązujący nie mogą po prostu wskazać odpowiedzi na chybił trafił. Muszą ją znać, a potem zapisać.

• Podobnie jak pytania opisowe, krótkie otwarte zapewniają lepszą informację zwrotną. Trenerzy, instruktorzy i nauczyciele mogą dowiedzieć się więcej o skuteczności swoich wysiłków dydaktycznych. Z drugiej strony respondenci mogą uzyskać szczegółowy wgląd w mocne i słabe strony swojej wiedzy.

• W edukacji wczesnoszkolnej krótkie, otwarte pytania są doskonałym sposobem jednoczesnego sprawdzenia wiedzy faktograficznej i ortografii.

Wady krótkich, otwartych pytań:

• Zapewniają one wgląd wyłącznie w mniej wymagające zdolności. Nie nadają się jednak do oceny na przykład myślenia analitycznego.

• W przypadku quizów, testów czy egzaminów w wersji papierowej nieczytelne pismo odręczne może powodować niskie oceny, nawet mimo znajomości tematu przez rozwiązującego.

• Zachęcają rozwiązujących do zapamiętywania jedynie szczegółów. Ich szersze zrozumienie treści może być przez to bardzo powierzchowne.

Czym są pytania opisowe?

Pytania opisowe potrafią znacznie więcej niż tylko weryfikować znajomość faktów! Pozwalają one rozwiązującym wymyślić swoje odpowiedzi i wyrazić własne opinie. Większość pytań otwartych zaczyna się od słów „Dlaczego?”, „Jak?”, „Co?”, „Wyjaśnij” lub „Opisz”. To fantastyczne narzędzie, które pozwala na szczegółowy wgląd w umiejętności, wiedzę i opinie rozwiązujących.

W przeciwieństwie do pytań wielokrotnego wyboru, tworzenie tych opisowych wymaga mniej czasu i pracy. Ocenianie ich za to jest znacznie bardziej długotrwałe.

Zalety stosowania pytań opisowych:

• są łatwe i szybkie w tworzeniu, ale wymagają od autora testu świetnej znajomości tematu;

• pozwalają rozwiązującym wypowiadać się i dzielić opiniami, dostarczają przez to organizatorom kluczowych informacji;

• dokładnie weryfikują zrozumienie zagadnień przez rozwiązujących;

• eliminują problem odpowiadania na chybił trafił, który występuje w pytaniach wyboru;

• dużo trudniej jest też ściągać, łatwiej zaś zauważyć ściąganie.

Wady stosowania pytań opisowych:

• Czasochłonne i żmudne ocenianie odpowiedzi. Szybkie sprawdzenie i wystawienie oceny jest prawie niemożliwe. Osoby weryfikujące odpowiedzi muszą je dokładnie przeanalizować, aby ocena odzwierciedlała wiedzę respondentów.

• Respondenci o wyższych umiejętnościach komunikacyjnych mają większe szanse na uzyskanie dobrych ocen. Poprawna odpowiedź w formie dłuższej wypowiedzi może być problemem dla tych osób, które mają, ale źle radzą sobie z przelewaniem myśli na papier.

Z tych powodów organizatorzy testów powinni brać pod uwagę możliwości swoich grup. Pytania opisowe wymagają pewnych umiejętności językowych do poprawnego sformułowania odpowiedzi. Nie wszyscy rozwiązujący mogą być na to gotowi.

Zawsze upewnij się zatem, że osoby, które chcesz przetestować, poradzą sobie ze stawianymi przed nimi zadaniami. Dowiedz się też więcej o tym, jak różne przykłady pytań testowych mogą pomóc Ci zwiększyć produktywność.

W tabeli poniżej znajdziesz szczegółowe informacje o wariantach pytań opisowych.

Rodzaje pytań testowych i jakie dają wyniki

Pytania jednokrotnego wyboru

Jest to typ pytania wyboru, w którym rozwiązujący wybiera jedną opcję z listy dostępnych alternatyw stworzonych przez autora testu.

W przeciwieństwie do krótkich pytań otwartych, a w szczególności pytań opisowych, tworzenie pytań jednokrotnego wyboru zajmuje mniej czasu, dzięki czemu Twoje testy mogą obejmować więcej tematów. Ich wyniki są też znacznie bardziej obiektywne i wolne od stronniczości osób oceniających testy.

Chociaż pytania zamknięte dają bardziej powierzchowne dane i ograniczony wgląd w wiedzę, oferują użyteczne dane ilościowe. Te zaś łatwiej analizować, interpretować i prezentować statystyki w postaci tabel i wykresów. Dzięki temu wyciąganie praktycznych wniosków z pytań wyboru jest znacznie szybsze i bardziej efektywne.

Pytania wielokrotnego wyboru

Dokładna odpowiedź na pytanie z wieloma możliwymi odpowiedziami poprawnymi jest znacznie trudniejsza niż w przypadku takiego z jedną odpowiedzią prawidłową.

Pytania Tak/Nie

To najbardziej podstawowy ze wszystkich rodzajów pytań. Możesz używać go we wszystkich typach quizów i testów, w których rozwiązujący nie muszą dogłębnie rozumieć tematu.

Pytania krótkiej odpowiedzi

Pytania z krótką odpowiedzią wymagają od rozwiązujących więcej niż tylko rozpoznania prawidłowej odpowiedzi pośród podanych alternatyw. Muszą oni rzeczywiście zapamiętać lub samodzielnie wpaść na odpowiedź, dzięki czemu zebrane wyniki są bardziej miarodajne niż w przypadku pytań wyboru.

Pytania opisowe (długiej odpowiedzi)

Te pytania badają dogłębne zrozumienie tematu przez rozwiązujących.

👉 Korzystaj z nich, by stymulować i weryfikować znajomość procesów, analizę i syntezę faktów oraz by zdobyć istotne opinie i informacje zwrotne. Tworzenie ich jest łatwe, ale udzielenie odpowiedzi zajmuje więcej czasu.

👉 Pamiętaj o podaniu wymaganej długości odpowiedzi, która może wahać się od kilku zdań do akapitów, najlepiej określając liczbę słów, których powinni użyć rozwiązujący. Zezwól na 10% więcej lub mniej tekstu, jeśli więc wymagasz 100 słów, wszystko pomiędzy 90 a 110 będzie akceptowalne.

Podsumowanie - wszystkie pytania są dobre, jeśli tworzysz je z rozmysłem

Aby osiągnąć swój cel: zatrudnić prawdziwy talent, przeprowadzić idealne szkolenie korporacyjne, zarządzać zespołem sprzedaży lub obsługi klienta potrzebujesz dokładnych informacji. Aby je uzyskać, musisz nauczyć się zadawać właściwe pytania właściwym osobom.

Podane tam informacje są podstawą udanych procesów oceniania. Te z kolei stanowią podstawę do wyciągania praktycznych spostrzeżeń i podejmowania świadomych decyzji, które rozwijają biznes i pokazują różnicę między firmami przeciętnymi a liderami rynku.